Andehit là gì? Tính chất, điều chế, ứng dụng trong đời sống

Andehit là một trong những hợp hóa chất hữu cơ được sử dụng nhiều trong một trong những ngành công nghiệp như hóa học dẻo, dệt nhuộm, được phẩm,... Tuy nhiên, nó cũng là một chất độc mà fan ta vẫn tìm các loại trừ khỏi rượu. Vậy andehit là gì? Nó có cấu tạo như cố gắng nào? tính chất hóa học tập của nó gồm gì không giống so với gần như hidrocacbon khác? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu qua nội dung bài viết sau phía trên nhé!


1. Andehit là gì?

Anđehit là hợp chất hữu cơ nhóm carbonyl gồm nhóm chức -CHO. Công thức cấu tạo gồm: C của tập thể nhóm carbonyl trung tâm link kép với một oxy và liên kết đơn với cùng 1 nhóm R (bất kỳ team alkyl nào) với 1 nguyên tử hydro.

Bạn đang xem: Tính chất hóa học của andehit

Có một link đôi (một sigma với một liên kết pi) thân carbon và oxy. Vì sự khác biệt về độ âm năng lượng điện giữa carbon và oxy, liên kết carbonyl có bản chất là cực.

Ví dụ như formaldehyde là HCHO với của acetaldehyde là CH3CHO.

*

Công thức kết cấu của Andehit acetic

2. Phân nhiều loại andehit

Dựa vào các nguyên tắc riêng mà lại andehit phân thành những một số loại sau:

- Theo cấu tạo của cội hidrocacbon:

Andehit no như H-CHO, CH3-CHO...Andehit không no như CH2=CH-CHO...Andehit thơm như C6H5-CH2-CHO, C6H5CHO...

- Theo số team –CHO vào phân tử:

Andehit đối kháng chức: như HCHO...Andehit nhiều chức: CHO-CH2-CH2-CHO...

3. Danh pháp của andehit

Có hai phương pháp để đặt tên mang đến aldehyd.

3.1. Tên nuốm thế

Tên gọi theo chuỗi nguyên tử cacbon lâu năm nhất đựng nhóm cacbonyl là ankan gốc. Andehyt được hiển thị bằng cách thay đổi hậu tố -e thành -al.

Ví dụ, 4-metylpentanal gồm chuỗi cacbon dài nhất cất năm nguyên tử cacbon. Vì chưng vậy tên cội là pentan; hậu tố -al được cung cấp để biểu hiện sự hiện diện của group aldehyde với chuỗi được đánh số bước đầu từ team carbonyl. 

3.2. Thương hiệu thông thường

Axit cacboxylic có cấu trúc giống anđehit chỉ khác ―COOH cầm cho ―CHO. Các axit thường xuyên được đặt tên kết thúc bằng axit -ic. Aldehyd được đặt cùng tên cùng với acid tương ứng nhưng -ic thay thế sửa chữa bằng -aldehyde. Nhì ví dụ là formaldehyde cùng benzaldehyde.

Ngoài ra, một vài hợp chất có tên gọi riêng rẽ như dung dịch HCHO 37% – 40% được điện thoại tư vấn là fomalin xuất xắc fomon.

*

Cách hiểu tên một trong những andehit

4. đặc thù của andehit như vậy nào?

Các đặc điểm của andehit rất quan trọng trong việc thực hiện chúng làm dung môi, hóa học trung gian trong các con con đường tổng hợp với cũng cho mục đích phát hiện. Các tính chất như color mùi, điểm sôi, tâm điểm chảy, phản nghịch ứng hóa học... Rất có thể được thực hiện để xác định một aldehyd. Những điểm lưu ý của andehyd như sau:

4.1. đặc thù vật lý

- tâm trạng tồn tại: Methanal là 1 trong loại khí có mùi hăng. Ethanol là một chất lỏng dễ bay hơi. Các andehit khác có tới 11 nguyên tử cacbon là hóa học lỏng không màu trong lúc chất bao gồm số nguyên tử C nhiều hơn thế nữa là hóa học rắn.

- mùi hương vị: ngoại trừ những aldehyd gồm số nguyên tử C rẻ hơn bám mùi khó chịu, tất cả các aldehyd khác lại có mùi dễ chịu. Khi kích cỡ của phân tử aldehyde tăng lên thì mùi trở bắt buộc bớt hăng và thơm hơn.

- Điểm sôi: Điểm sôi của một aldehyd cao hơn nữa so với rượu khớp ứng do cảm giác rút điện tử của tập thể nhóm carbonyl. Điểm sôi của một aldehyd tăng lúc tăng chiều lâu năm chuỗi carbon. Điểm nóng chảy của aldehyd cao hơn nữa một chút đối với điểm sôi vì những phân tử được duy trì với nhau bằng liên kết hydro.

4.2. đặc thù hóa học

- bội nghịch ứng cộng hidro:

Andehit là một trong chất oxy hóa khi phản ứng với H2. Hiđro có chức năng cộng vào liên kết đôi C=O ở điều kiện nhiệt độ và xúc tác Ni: 

CH3-CH=O (anđehit axetic) + H2 → CH3-CH2-OH (ancol etylic)

Nếu nơi bắt đầu R có link đôi, tía thì H2 sẽ cộng vào những liên kết đó. 

- làm phản ứng thoái hóa không hoàn toàn:

Andehit có khả năng thực hiện phản ứng tráng bạc.

Phản ứng xảy ra như sau: đến 1ml Ag
NO3 1% vào ống nghiệm, dung dịch NH3 có thêm từ từ từng giọt vào, sau đó được lắc mọi đến khi dung dịch trong suốt. Nhò vài giọt anđehit vào với đun dịu vài phút vào 60-70 độ C, quan tiếp giáp thấy có một lớp bạc sắt kẽm kim loại màu sáng.

HCHO + 2Ag
NO3 + 3NH3 + H2O → H-COONH4 + 2Ag + 2NH4NO3

5. Ứng dụng của andehit như thế nào?

Andehit là hợp chất ít đặc biệt trong công nghiệp.

- Chỉ một vài được áp dụng nhiều trong nghề công nghiệp là formaldehyde. Nó được sử dụng trong nằm trong da, bảo quản và ướp xác và như một hóa học diệt khuẩn, thuốc diệt nấm và thuốc trừ sâu đến thực vật cùng rau quả, tuy nhiên ứng dụng lớn số 1 của nó là sản xuất một số vật liệu polyme, phenol-formaldehyde dùng làm dán những tấm mộc trong ván ép và làm hóa học kết dính trong các vật liệu tạo ra khác.

- Acetaldehyde là 1 trong chất lỏng không màu, cực kì dễ bay hơi. Nó là nguyên liệu ban đầu để điều chế những hợp chất hữu cơ khác.

- Formalin ngơi nghỉ nồng độ 37-40% được dùng để làm ngâm xác rượu cồn vật, diệt trùng, tẩy uế...

*

Formalin dùng làm ngâm xác hễ vật

- những aldehyd khác có ý nghĩa sâu sắc công nghiệp chủ yếu được thực hiện làm dung môi, nước hoa và chất tạo mùi vị hoặc làm hóa học trung gian trong sản xuất nhựa, dung dịch nhuộm với dược phẩm. Một vài aldehyde trường đoản cú nhiên để triển khai các chất tạo mùi vị như benzaldehyde sản xuất mùi cùng vị của hạnh nhân tươi, vanillin là hóa học tạo hương vị chính của đậu vani, xitrolenal (trong tinh dầu bạch đàn)...

Trên đấy là những thông tin cơ bạn dạng về andehit. Hy vọng rằng nội dung bài viết có thể cung ứng những tin tức hữu ích đến bạn.

- Anđehit là những hợp hóa học hữu nhưng phân tử có nhóm $-CH=O$liên kết thẳng với nguyên tử cacbon hoặc nguyên tử hiđro.

Xem thêm: Học Văn Tả Cảnh Lớp 5 Hay Nhất, 846 Bài Văn Tả Cảnh Lớp 5 Hay Chọn Lọc

Ví dụ:

$H-CH = O$ (anđehit fomic/metanal);

$CH_3 - CH = O$ (anđehit axetic/etanal)

$C_6H_6 - CH = O$ (benzanđehit)

$O=CH-CH=O$ (anđehit oxalic)

Nhóm $-CH=O$ là nhóm chức anđehit.

- Xeton là hợp hóa học cabonyl nhưng mà trong phân tử tất cả nhóm$C=O$ liên kết với hai nơi bắt đầu hiđrocacbon.

Ví dụ:

$CH_3 - teo - CH_3$ (đimetyl xeton/axeton)

$CH_3 - co - C_6H_5$ (metyl phenyl xeton/axetophenon)

$CH_3 - teo - CH = CH_2$ (metyl vinyl xeton)

2. Phân loại

Dựa theo sệt điểm cấu tạo của gốc hiđrocacbon và theo sốnhóm $-CHO$ trong phân tử, người ta chia thành anđehit no, ko no, thơm;anđehit đối kháng chức, nhiều chức.

Ví dụ:

+Anđehit:

$CH_3 - CH = O$ (no)

$CH_2 = CH - CH = O$ (không no)

+ Xeton:

*

3. Danh pháp

Theo IUPAC:

a. Anđehit

Tên anđehit =Tên hiđrocabon + al

Mạch thiết yếu của phân tử anđehit là mạch cacbon dài nhất bắtđầu từ đội $-CHO.$

Ví dụ:

*

Một số anđehit mang tên thông thường: anđehit + tên axittương ứng.

Tên của một trong những anđehit no, solo chức được trình bày trongbảng sau:

*

b. Xeton

Tên xeton =Tên hiđrocabon + on

II. ĐẶC ĐIỂM CẤUTẠO, TÍNH CHẤT VẬT LÍ

1. Đặc điểm cấutạo

Nhóm $-CHO$ có cấu trúc như sau:

*

Trong đội $-CHO,$ liên kết đôi $C=O$ có một link $sigma$ bền cùng một link $pi $ nhát bền hơn, tương tự liên kết song $C=C$ trongphân tử anken, vì vậy anđehit có một số tính hóa học giống anken.

*

Mô hình phân tử $HCHO$ dạng sệt (a) cùng dạng rỗng (b)

2. Tính chất vậtlí

- Ở đk thường, những anđehit đầu dãy đồng đẳng là chấtkhí ($HCHO$ sôi sinh hoạt $ - 19^oC$, $CH_3CHO$ sôi nghỉ ngơi $21^oC$) cùng tan hết sức tốttrong nước. Các anđehit tiếp sau là hóa học lỏng hoặc chất rắn, độ rã trong nướccủa chúng bớt dần theo chiều tăng của phân tử khối.

Dung dịch nước của anđehit fomic được điện thoại tư vấn là fomon. Dungdịch bão hoà của anđehit fomic (có nổng độ 37-40%) được hotline là fomalin.

- Axeton là chất lỏng, dễ cất cánh hơi, chảy vô hạn vào nướcvà là dung môi hòa tan rất nhiều chất hữu cơ.

III. TÍNH CHẤTHOÁ HỌC

1. Làm phản ứng cộnghiđro

Khi tất cả xúc tác niken cùng đun nóng:

- Anđehit + $H_2$ $ o $ Ancol bậc I.

$R - CH = O + H_2xrightarrowNi,t^oR - CH_2 -OH$

Trong bội nghịch ứng trên, anđehit vào vai trò hóa học oxi hoá.

- Xeton + $H_2$ $ o $ Ancol bậc II.

*

2. Làm phản ứngoxi hoá

Anđehit bị oxi hóa dễ dàng, do nguyên tử $H$ của nhóm$-CH=O$ mang một trong những phần điện tích dương (do hiệu ứng chuyển dời electron) phải dễbị oxi hóa thành nhóm $-COOH.$ Xeton khó khăn bị oxi hóa.

$R - CH = O + 2left< Agleft( NH_3 ight)_2 ight>OH o R - COONH_4 + 3NH_3 + H_2O + 2Ag downarrow $

Phản ứng bên trên được call là bội phản ứng tráng bạc đãi do fan tadùng cách thức này nhằm tráng một tờ $Ag$ trên mặt kính làm cho gương soi, trángruột phích,...

Nhận xét :

Anđehit vừa thể hiện tính oxi hoá vừa diễn đạt tính khử.Khi bị khử, anđehit gửi thành ancol bậc I tương ứng. Khi bị oxi hoá, anđehitchuyển thành axit cacboxylic (hoặc muối hạt của axit cacboxylic) tương ứng.

IV. ĐIỀU CHẾ

1. Từ ancol

Oxi hoá ancol bậc I chiếm được anđehit tương ứng, oxi hoákhông trọn vẹn ancol bậc II nhận được xeton.

Formanđehit (metanal) được điều chế trong công nghiệp bằngcách oxi hóa metanol dựa vào oxi không khí (ở $600 - 700^oC$ với hóa học xúc tác$Cu$ hoặc $Ag$).

$2CH_3 - OH + O_2xrightarrowAg,600^oC2H - CH= O + 2H_2O$

2. Từhiđrocacbon

Trong công nghiệp, người ta oxi hoá metan gồm xúc tác, thuđược anđehit fomic.

Oxi hoá không hoàn toàn etilen là phương pháp hiện đại sảnxuất anđehit axetic.

Anđehit axetic còn được pha chế từ axetilen bằng phản ứngcộng nước.

Oxi hoá không trọn vẹn cumen thu được axeton với phenoltheo sơ đồ:

*

V. ỨNG DỤNG

Fomanđehit được dùng làm nguyên vật liệu sản xuất nhựaphenol-fomanđehit, vật liệu bằng nhựa ure-fomanđehit.

Dung dịch nước của fomanđehit (fomon) được dùng làm chấttẩy uế, dìm mẫu động vật hoang dã làm tiêu bản, dùng trong kĩ nghệ da giầy do gồm tínhsát trùng.

Anđehit axetic được dùng làm sản xuất axit axetic làmnguyên liệu cho nhiều ngành sản xuất.

Nhiều anđehit có nguổn cội thiên nhiên được sử dụng làmhương liệu trong công nghiệp thực phẩm, mĩ phẩm như geranial (trong tinh dầuhoa hổng), xitrolenal (trong tinh dầu bạch đàn), vanilin, piperonal, ...

Axeton được dùng làm dung môi trong quá trình sản xuấtnhiều hợp chất trong công nghiệp mĩ phẩm, làm nguyên liệu tổng thích hợp clorofom,iođofom, ...

Xiclohexanon

*
được cần sử dụng làm nguyên liệu sản xuất một số vật liệu polime như tơ capron,nilon-6,6.henol),...