Bằng nhà trương tích hợp các hoạt động bảo tồn văn hóa truyền thống vật thể cùng phi đồ vật thể trong cộng đồng dân tộc thiểu số, nhiều địa phương miền núi sẽ “đón đầu” vấn đề khôi phục, bảo lưu những giá trị sệt trưng, góp phần đánh thức văn học dân gian một bí quyết sinh động.

Bạn đang xem: Văn học dân gian tây ninh

Đồng bào Ve sinh sống Nam Giang tái hiện lễ cưới truyền thống. Ảnh: ALĂNG NGƯỚC

Năm 2023, cỗ VH-TT&DL phê duyệt đề án “Bảo tồn và phát huy giá trị văn học tập dân gian của các dân tộc thiểu số (DTTS) mang đến năm 2030”.

Đề án đưa ra nhiều mục tiêu trong việc liên kết sưu tầm, nghiên cứu, tổ chức tiến hành công tác kiểm kê hàng năm để lập hạng mục di sản văn hóa phi vật dụng thể về văn học dân gian các DTTS.

Từ đó số hóa, xuất bạn dạng các nhà cửa văn học tập dân gian của các DTTS, xây đắp cơ sở dữ liệu số về văn học dân gian các DTTS nhằm lưu trữ, nghiên cứu, tổ chức xuất bản, phát huy, truyền dạy…

Nam Giang “đi trước, đón đầu”

Sau thời hạn sưu tầm, nghiên cứu và phân tích và “đặt hàng” các nghệ nhân trên địa phận huyện, năm 2013, phái mạnh Giang trình làng tập sách “Truyện cổ Cơ Tu, Ve, Tà Riềng”, tập đúng theo hơn 50 truyện kể cổ tích đặc sắc của đồng bào những DTTS.

Để công trình chân thành và ý nghĩa được trình làng, lân cận kết nối tham khảo truyện cổ, thẩm định và đánh giá giá trị nghệ thuật và thẩm mỹ từ các nghệ nhân, già làng và chuyên viên văn hóa, địa phương link phát hành 500 cuốn truyện cổ giao hàng nhu cầu mày mò của fan hâm mộ trong và ngoại trừ huyện. Đây được coi là công trình văn hóa truyền thống tiêu biểu, ghi dấu ấn trong bài toán bảo tồn văn học tập dân gian từ rất sớm.

Ông nai lưng Ngọc Hùng - Trưởng phòng VH-TT thị xã Nam Giang đến biết, quanh đó phát hành “Truyện cổ Cơ Tu, Ve, Tà Riềng”, trong những năm qua, địa phương chủ động thành lập các team trống chiêng, đinh tút trong xã hội phục vụ các dịp nghỉ lễ hội, cũng như phong trào văn hóa nghệ thuật trên cơ sở.

Người con trẻ vùng cao "bắt nhịp" với văn hóa truyền thống dệt truyền thống. Ảnh: ALĂNG NGƯỚC

Các đội trống chiêng xã Zuôih, Tà Bhing, Đắc Tôi, Chà Vàl… tham gia biểu thị ở tương đối nhiều lễ hội trong và ngoài huyện. “Đặc biệt, liên hoan “Âm vang cồng chiêng” được tổ chức triển khai đều đặn hai năm một lần với tương đối nhiều nội dung phong phú như trưng bày hiện nay vật kế hoạch sử, truyền thống lịch sử văn hóa, điêu khắc dân gian truyền thống, đan lát, dệt thổ cẩm, tái hiện nay nghi thức các tiệc tùng, lễ hội dân gian…

Từ tiệc tùng này, chúng tôi thành lập được đoàn nghệ nhân, diễn viên tham gia các hội thi, ngày hội văn hóa - thể thao những dân tộc thiểu số vị tỉnh tổ chức, cũng tương tự ngày hội giao lưu văn hóa truyền thống - thể dục và du ngoạn vùng biên giới việt nam - Lào do bộ VH-TT&DL tổ chức đạt hiệu quả cao” - ông Hùng đến biết.

Là địa phương “đi trước, đón đầu”, ở bên cạnh huy cồn nguồn lực khôi phục những làng nghề dệt thổ cẩm, tiêu biểu là thôn dệt thổ cẩm Cơ Tu Za Ra (xã Tà Bhing), nam giới Giang thực hiện sưu tầm, trưng bày hàng ngàn hiện đồ dùng về đề tài chiến tranh cách mạng, văn hóa dân gian giao hàng các cuộc triển lãm quy mô lớn, quyến rũ sự vồ cập của du khách và chuyên viên văn hóa.

Văn hóa dân gian miền núi được "chế biến" thành những tiết mục nghệ thuật độc đáo. Ảnh: ALĂNG NGƯỚC

“Đến nay, chúng tôi xây dựng đội hình nghệ nhân kế cận vận động trên nghành nghệ thuật dân gian như trống chiêng, múa tâng tung - domain authority dá, đinh tút, thẩm mỹ nói lý - hát lý trong cùng đồng.

Trong đó, có tương đối nhiều người trẻ với hiện nay, chúng tôi cũng đang không ngừng mở rộng quy tế bào tiếp cận các loại hình nghệ thuật trong những trường học, thông qua các chương trình lễ hội hát dân ca, thẩm mỹ trống chiêng, thuyết trình trang phục truyền thống… giúp phát hiện, nuôi chăm sóc những kỹ năng nghệ thuật dân gian miền núi trong học đường” - ông Hùng share thêm.

Các địa phương vào cuộc

Năm ngoái, tại không khí Ngày hội văn hóa truyền thống - thể dục và du ngoạn các huyện miền núi Quảng phái nam lần thứ trăng tròn được tổ chức triển khai tại Phước Sơn, không ít người bày tỏ ngạc nhiên khi chứng kiến những nghệ nhân đồng bào DTTS diễn tả nghi thức bái thần linh trong lễ hội cầu mùa, cưới hỏi, thờ máng nước…

Phần phệ nghệ nhân biểu diễn là những thanh niên cùng sắc đẹp phục truyền thống tuyệt hảo và lời thuyết minh lôi cuốn.

Từ sự vào cuộc của các địa phương, văn hóa truyền thống dân gian đang dần được xã hội bảo tồn. Ảnh: ALĂNG NGƯỚC

Ông Arất Blúi - Phó quản trị UBND huyện Tây Giang nói, sự vào cuộc của các địa phương miền núi trong vấn đề bảo tồn các giá trị văn hóa truyền thống vật thể cùng phi đồ vật thể được thể hiện rất rõ ràng tại không gian ngày hội những DTTS tổ chức ở quy mô cung cấp tỉnh.

Trước khi đề án án “Bảo tồn cùng phát huy quý giá văn học tập dân gian của những DTTS” được ban hành, các địa phương miền núi, trong các số đó có Tây Giang đã tạo kế hoạch sưu tầm, nghiên cứu, từng bước số hóa văn học tập dân gian bởi nhiều vẻ ngoài bảo lưu, bảo tồn trong cộng đồng và các đơn vị liên quan.

Xem thêm: 1 tín chỉ đại học văn hiến năm 2024, học phí đại học văn hiến năm 2023

“Nhiều năm nay, Tây Giang công ty trương tiếp tục bảo trì các lớp học tập truyền dạy dỗ chữ viết của đồng bào Cơ Tu mang đến cán bộ và học sinh trên địa phận huyện.

Đồng thời khuyến khích các trường học tập đưa thẩm mỹ và nghệ thuật trống chiêng, nói lý - hát lý, dệt thổ cẩm vào các chương trình học ngoại khóa, giúp các em hiểu rõ hơn về tầm quan liêu trọng, cũng tương tự vai trò của bạn dạng thân trong việc chung tay bảo tồn văn hóa truyền thống truyền thống” - ông Blúi nói.

Không nằm ngoài kim chỉ nam đánh thức văn học dân gian miền núi, tại những địa phương Đông Giang, Phước Sơn, phái nam Trà My, Bắc Trà My… câu chuyện sưu tầm, nghiên cứu và phân tích và bảo tồn những giá trị vật dụng thể, phi vật thể đang tiếp tục được tiến hành rộng khắp.

Tại Bắc Trà My, thực hiện đề tài nghiên cứu khoa học cung cấp tỉnh “Bảo tồn và phát huy giá chỉ trị music và truyện cổ dân gian dân tộc bản địa Co”, địa phương này đã sưu trung bình được hơn 30 truyện cổ Co, thuộc 7 làn điệu music dân gian dân tộc Co.

Mới trên đây nhất, phái nam Trà My cũng có ấn tượng ấn bằng việc phục dựng và giới thiệu trang phục truyền thống dân tộc Ca Dong, Xê Đăng và Mnông đam mê sự niềm nở của người dân, du khách…

Mới đây, một dự án công trình khá béo tốt gồm 794 trang mang tên gọi Tây Ninh đất cùng người của đa số tác giả đã có được NXB thanh niên phát hành với câu chữ khá toàn diện về tỉnh Tây Ninh.

Mới đây, một công trình xây dựng khá mập mạp gồm 794 trang mang tên gọi Tây Ninh đất và người của tương đối nhiều tác giả đã được NXB giới trẻ phát hành với ngôn từ khá toàn diện về thức giấc Tây Ninh. Cuốn sách được Ban biên soạn là những người tâm tiết về nghiên cứu, điền dã, tập hợp tư liệu cùng đam mê viết lách như những nhà nghiên cứu Nguyễn Thanh Lợi, Nguyễn Đình Cơ và tổn phí Thành Phát thực hiện nghiêm túc, công huân trên cửa hàng tổng vừa lòng những bài viết riêng lẻ của những tác giả.

Bìa sách Tây Ninh đất cùng người

Sách gồm 8 mục khủng (tập thích hợp 61 bài xích viết) về: địa danh, địa lý; khảo cổ; lịch sử; di tích; dân tộc; tín ngưỡng, tôn giáo; văn hóa truyền thống nghệ thuật; khiếp tế. Đọc sách, độc giả cảm thấy hết sức thú vị qua từng trang sách cùng với lượng thông tin ngồn ngộn về địa danh, kế hoạch sử, dân cư, tôn giáo tín ngưỡng, di sản, phong tục tập quán, độ ẩm thực, lễ hội… của đất và fan Tây Ninh được giới thiệu, giải thuật một bí quyết cụ thể, cụ thể và địa thế căn cứ khoa học.

Địa danh không thể không có trong sách Tây Ninh khu đất và người được nhóm người sáng tác đề cập mang đến như: Bà Đen, cái Răng, Chàm, dragon Tượng, Trao Trảo, Bàu Nâu, Bến Đối, Bến Kéo, ba Heo, đống Dầu Hạ, đụn Dầu Thượng, Dầu Tiếng, Mộc Bài, Tha La, Bến Cầu, Châu Thành, Dương Minh Châu, Bến Củi, Chà Là, Truông Mít, Bàu Đồn, Bàu Năng, Chuồng Voi, Bùng Binh, Bến tầm Long… bắt đầu một số địa điểm vừa xuất phát từ tiếng Việt, vừa có nguồn gốc từ Khmer, Chăm…

Khảo cổ học ở Tây Ninh được các tác trả đề cập đến với những di chỉ thời tiền sử với sơ sử được khai quật như: tháp Chót Mạt mang phong thái kiến trúc chi phí Ăngkor, tháp q. Bình thạnh (Prei Cek), Prasat Ankun, Phước Hưng, Rừng Dầu, Bùng Binh, Sóc Lào, Miếu Bà - Bến Cầu, Thanh Điền, sân vườn Dầu, Cổ Lâm Tự, đống tháp Thuận An, lô Bà Đao, Bến Đình, thành Sông Đua, Hào Thành, miếu Hiệp Long…; những di chỉ Dinh Ông, Bà Đao, Cao tô Tự, Bến Sỏi, đụn tháp Bến Trâu…; những tượng Hindu giáo, di trang bị Óc Eo… thể hiện vùng đất cổ xưa mang lốt ấn đặc thù của văn hóa Đồng Nai và văn hóa truyền thống Óc Eo làm việc miền Đông phái mạnh bộ.

Lịch sử Tây Ninh được các tác giả đề cập qua các giai đoạn lịch sử vẻ vang từ thời kỳ khai phá thế kỷ XVII đến lịch sử dân tộc xây dựng và cải cách và phát triển vùng đất phía Đông Nam bộ giáp biên cương Campuchia; các cuộc binh đao chống Pháp và phòng Mỹ…

Phần kinh tế tài chính được những tác giả đề cập qua loạt bài viết về: ẩm thực đặc sản của Tây Ninh (bánh tráng phơi sương, bánh canh Trảng Bàng, muối ớt Tây Ninh, mãng ước Bà Đen); chợ Tây Ninh xưa với nay; đa số nghề thủ công truyền thống (đan lát mây tre, dệt vải, nghề làm cho bánh tráng, nghề xay mía đun nấu đường, nghề ép đậu phộng, nghề rèn, nghề mộc, nghề đóng xe bò, nghề đóng ghe xuồng, nghề làm cho gạch ngói, nghề làm thuốc rê, nghề kim hoàn).

Công trình khá đa dạng chủng loại khi nói đến văn hóa truyền thống dân tộc với điểm sáng văn hóa đồ gia dụng thể cùng phi trang bị thể của những tộc tín đồ Hoa, Khmer, chuyên Islam ở Tây Ninh. Đặc biệt, bạn Tà Mun là trong những tộc danh khá đặc biệt, còn nhiều tranh cãi về bắt đầu nhưng fan hâm mộ sẽ được tiếp cận khá thú vị khi đọc sách Tây Ninh đất với người.

Di sản văn hóa tỉnh Tây Ninh được nhóm người sáng tác đề cập cùng với ngôi miếu trăm năm xã An Tịnh, ngôi cổ trường đoản cú Phước Lưu, những di tích cổ của gia tộc ông Nguyễn Văn Đẹp ngơi nghỉ Trảng Bàng; đa số di sản tín ngưỡng tôn giáo như: đình làng, chùa cổ của fan Việt, người Khmer ở các địa bàn tỉnh Tây Ninh.

Vùng đất Tây Ninh không những là nơi thành lập và hoạt động và bảo lưu hồ hết tín ngưỡng dân gian của fan Kinh, Hoa, Chăm, Khmer, Tà Mun như tín ngưỡng cúng Bà Đen, Linh tô Thánh Mẫu, bà Chúa Xứ, thần Thành hoàng Bổn cảnh; hệ thống tín ngưỡng bạn Hoa, miếu - hội quán bạn Hoa, lễ hội người Hoa… mà còn là một nơi xuất xứ tôn giáo bản địa nội sinh sinh sống Nam cỗ là đạo Cao Đài biểu lộ qua phong cách xây dựng Thánh thất, nghi lễ, tiệc tùng và văn hóa truyền thống khá đặc thù của vùng khu đất này. Số đông tôn giáo bự như Phật giáo, Thiên Chúa giáo cũng được đề cập như: đạo thiên chúa Tây Ninh, bọn họ đạo Tha La, những hệ phái Phật giáo (Bắc tông, nam giới tông, Khất sĩ)…

Phần văn hóa nghệ thuật Tây Ninh được thể hiện đa dạng với 13 nội dung bài viết về: ngôn ngữ, văn học dân gian (truyền thuyết, sự tích, ca dao, dân ca, thơ ca), thẩm mỹ tạo hình (tranh kiếng, tượng thờ), nghệ thuật biểu diễn (đờn ca tài tử, múa trống Chhay), nhạc lễ Cao Đài, nghệ quần chúng. # gian…

Ngoài phần bao gồm văn, sách còn tồn tại phụ lục đưa ra tiết đáng tin cậy hơn 80 trang về: niên biểu Tây Ninh; dân số; danh sách chợ; cửa ngõ khẩu biên cương Tây Ninh; những đoạn sông suối biên giới; nghề truyền thống cuội nguồn và món ăn uống đặc trưng; danh sách nghệ nhân dân gian; danh sách đình làng; hạng mục sắc phong; list chùa; danh sách thánh thất Cao đài; list giáo xứ; di tích lịch sử hào hùng văn hóa. Một số trong những trang sách còn tồn tại hình ảnh minh họa chân thật cho nội dung bài viết.

Có thể nói, sách Tây Ninh đất với người cung cấp nhiều kiến thức bổ ích, bổ sung cập nhật vào thư mục công trình phân tích về tỉnh giấc Tây Ninh sống Đông phái nam bộ. Cuốn sách giúp bạn đọc khám phá, phát âm biết và yêu thích hơn mảnh đất và con tín đồ Tây Ninh; một vùng đất nổi tiếng với danh chiến hạ núi Bà Đen, Thánh địa đạo Cao Đài đựng được nhiều giá trị lịch sử, văn hóa truyền thống và tôn giáo sinh sống miền Đông Nam bộ hơn bố thế kỷ qua.