Tài liệu Giáo viên
Lớp 2Lớp 2 - kết nối tri thức
Lớp 2 - Chân trời sáng sủa tạo
Lớp 2 - Cánh diều
Tài liệu Giáo viên
Lớp 3Lớp 3 - kết nối tri thức
Lớp 3 - Chân trời sáng tạo
Lớp 3 - Cánh diều
Tiếng Anh lớp 3
Tài liệu Giáo viên
Lớp 4Lớp 4 - kết nối tri thức
Lớp 4 - Chân trời sáng tạo
Lớp 4 - Cánh diều
Tiếng Anh lớp 4
Tài liệu Giáo viên
Lớp 5Lớp 5 - liên kết tri thức
Lớp 5 - Chân trời sáng tạo
Lớp 5 - Cánh diều
Tiếng Anh lớp 5
Tài liệu Giáo viên
Lớp 6Lớp 6 - kết nối tri thức
Lớp 6 - Chân trời sáng sủa tạo
Lớp 6 - Cánh diều
Tiếng Anh 6
Tài liệu Giáo viên
Lớp 7Lớp 7 - kết nối tri thức
Lớp 7 - Chân trời sáng sủa tạo
Lớp 7 - Cánh diều
Tiếng Anh
Tài liệu Giáo viên
Lớp 8Lớp 8 - kết nối tri thức
Lớp 8 - Chân trời sáng tạo
Lớp 8 - Cánh diều
Tiếng Anh
Tài liệu Giáo viên
Lớp 9Lớp 9 - liên kết tri thức
Lớp 9 - Chân trời sáng tạo
Lớp 9 - Cánh diều
Tiếng Anh
Tài liệu Giáo viên
Lớp 10Lớp 10 - kết nối tri thức
Lớp 10 - Chân trời sáng tạo
Lớp 10 - Cánh diều
Tiếng Anh
Tài liệu Giáo viên
Lớp 11Lớp 11 - kết nối tri thức
Lớp 11 - Chân trời sáng sủa tạo
Lớp 11 - Cánh diều
Tiếng Anh
Tài liệu Giáo viên
Lớp 12Lớp 12 - liên kết tri thức
Lớp 12 - Chân trời sáng sủa tạo
Lớp 12 - Cánh diều
Tiếng Anh
Tài liệu Giáo viên
gia sưLớp 1
Lớp 2
Lớp 3
Lớp 4
Lớp 5
Lớp 6
Lớp 7
Lớp 8
Lớp 9
Lớp 10
Lớp 11
Lớp 12
Tổng hợp kỹ năng cần núm vững, những dạng bài tập và câu hỏi có kỹ năng xuất hiện trong đề thi HK2 chất hóa học 11 sắp đến tới
A. ĐẠI CƯƠNG HÓA HỮU CƠ
I. MỞ ĐẦU VỀ HÓA HỌC HỮU CƠ
1. Quan niệm về hợp hóa học hữu cơ và hóa học hữu cơ
- Hợp hóa học hữu cơ là hợp hóa học của cacbon (trừ CO, CO2, muối hạt cacbonat…).
Bạn đang xem: Công thức hóa học kì 2 lớp 11
- hóa học hữu cơ là lĩnh vực hóa học nghiên cứu và phân tích các hợp chất hữu cơ.
2. Phân các loại hợp hóa học hữu cơ
- Thường tạo thành hai loại
+ Hiđrocacbon
+ Dẫn xuất hiđrocacbon
3. Đặc điểm tầm thường của hợp hóa học hữu cơ
- Đặc điểm cấu tạo: liên kết hóa học đa số trong hợp chất hữu cơ là liên kết cộng hóa trị.
- Tính chất vật lý:
+ ánh nắng mặt trời nóng chảy, nhiệt độ sôi thấp.
+ phần nhiều không chảy trong nước, tuy vậy tan nhiều trong số dung môi hữu cơ.
- Tính hóa học hóa học:
+ những hợp hóa học hữu cơ hay kém bền với nhiệt và dễ cháy.
+ bội nghịch ứng hóa học của những hợp hóa học hữu cơ thường xẩy ra chậm và theo rất nhiều hướng khác nhau, nên tạo ra hỗn hợp các sản phẩm.
4. Qua quýt về đối chiếu nguyên tố
a. So sánh định tính
* Mục đích: khẳng định nguyên tố nào gồm trong hợp chất hữu cơ.
* Nguyên tắc: Chuyển các nguyên tố vào hợp chất hữu cơ thành các chất vô cơ đơn giản và dễ dàng rồi nhận biết chúng bằng những phản ứng đặc trưng.
b. So với định lượng
* Mục đích: khẳng định thành phần % về khối lượng các nguyên tố tất cả trong phân tử hợp chất hữu cơ.
* Nguyên tắc: Cân chính xác cân nặng hợp hóa học hữu cơ, sau đó chuyển thành phần C → CO2, H → H2O, N → N2, tiếp đến xác định chính xác khối lượng hoặc thể tích của những chất chế tạo ra thành, từ đó tính % cân nặng các nguyên tố.
* Biểu thức tính toán:
(mathrmm_mathrmCmathrm=fracmathrmm_mathrmCmathrmO_mathrm2mathrm.12mathrm44mathrm(g)); (mathrmm_mathrmHmathrm=fracmathrmm_mathrmH_mathrm2mathrmOmathrm.2mathrm18mathrm(g)); (mathrmm_mathrmNmathrm=fracmathrmV_mathrmN_mathrm2mathrm.28mathrm22,4mathrm(g))
- Tính được:
%O = 100 - %C - %H - %N
II. CÔNG THỨC PHÂN TỬ HỢP CHẤT HỮU CƠ
1. Công thức đơn giản nhất
a. Định nghĩa
- Công thức đơn giản và dễ dàng nhất là công thức thể hiện tỉ lệ tối giản về số nguyên tử của những nguyên tố trong phân tử.
b. Cách thiết lập cấu hình công thức đơn giản và dễ dàng nhất
- tùy chỉnh công thức dễ dàng và đơn giản nhất của hợp hóa học hữu cơ Cx
Hy
Oz là tùy chỉnh thiết lập tỉ lệ
2. Công thức phân tử
a. Định nghĩa
- phương pháp phân tử là công thức biểu lộ số lượng nguyên tử của từng nguyên tố trong phân tử.
b. Cách cấu hình thiết lập công thức phân tử
- Có bố cách tùy chỉnh công thức phân tử
* phụ thuộc thành phần % cân nặng các nguyên tố
- đến CTPT Cx
Hy
Oz: ta tất cả tỉ lệ
(frac mM m100 m = frac m12. mx\% m C m = frac m1. my\% m H m = frac m16. mz\% m O)
Từ kia ta có:
(mathrmx=fracmathrmMmathrm. !!%!! ext Cmathrm12mathrm.100); (mathrmy=fracmathrmMmathrm. !!%!! ext Hmathrm1mathrm.100); (mathrmz=fracmathrmMmathrm. !!%!! ext Omathrm16mathrm.100)
* nhờ vào công thức đơn giản và dễ dàng nhất
* Tính trực tiếp theo khối lượng sản phẩm cháy
B. HIDROCACBON
I. ANKAN
1. Khái niệm - Đồng đẵng - Đồng phân - Danh pháp
a. Khái niệm
- Ankan là hidrocacbon no mạch hở tất cả CTTQ Cn
H2n+2 (n≥1). Hay còn gọi là parafin
- các chất CH4, C2H6, C3H8 …. Cn
H2n+2 phù hợp thành dãy đồng đẳng của ankan.
b. Đồng phân
- từ C4H10 trở đi tất cả đồng phân cấu trúc (đồng phân mạch C).
- Thí dụ: C5H10 có bố đồng phân:
CH3-CH2-CH2-CH2CH3;
CH3-CH(CH3)-CH2-CH3;
CH3-C(CH3)2-CH3
c. Danh pháp
- rứa tên những ankan mạch không nhánh trường đoản cú C1 → C10
- Danh pháp thường.
- n - thương hiệu ankan tương xứng (n- ứng với mạch C không phân nhánh)
- iso - thương hiệu ankan khớp ứng (iso- sống C lắp thêm hai có nhánh -CH3).
- neo - thương hiệu ankan khớp ứng (neo- ngơi nghỉ C trang bị hai có hai nhánh -CH3).
- Danh pháp quốc tế: Số chỉ địa điểm nhánh + tên nhánh + thương hiệu mạch C chủ yếu + an
Thí dụ: (oversetmathrm1mathopmathrmC,mathrmH_mathrm3mathrm-oversetmathrm2mathopmathrmC,mathrmH(CmathrmH_mathrm3mathrm)-oversetmathrm3mathopmathrmC,mathrmH_mathrm2mathrm-oversetmathrm4mathopmathrmC,mathrmH_mathrm3)
(2-metylbutan)
- Bậc của nguyên tử C trong hiđrocacbon no được xem bằng số link của nó với những nguyên tử C khác.
Thí dụ: (oversetmathrmImathopmathrmC,mathrmH_mathrm3mathrm-oversetmathrmIVmathopmathrmC,mathrm(CmathrmH_mathrm3mathrm)_mathrm2mathrm-oversetmathrmIIImathopmathrmC,mathrmH(CmathrmH_mathrm3mathrm)-oversetmathrmIImathopmathrmC,mathrmH_mathrm2mathrm-oversetmathrmImathopmathrmC,mathrmH_mathrm3)
2. đặc thù vật lý
- trường đoản cú CH4 → C4H10 là hóa học khí.
- tự C5H12 → C17H36 là chất lỏng.
- từ C18H38 trở đi là hóa học rắn.
3. đặc điểm hóa học
a. Phản bội ứng thế do halogen (đặc trưng cho hidrocacbon no)
- Clo rất có thể thế lần lượt từng nguyên tử H vào phân tử metan
CH4 + Cl2 (xrightarrowmathrmaskt) CH3Cl + HCl
- các đồng đẵng của metan cũng thâm nhập phản ứng thế tương tự metan
- nhấn xét: Nguyên tử H link với nguyên tử C bậc cao hơn nữa dể bị cố kỉnh hơn nguyên tử H link với nguyên tử C bậc tốt hơn.
b. Phản nghịch ứng tách.
(mathrmC_mathrmnmathrmH_mathrm2n+2xrightarrowmathrmt^mathrm0mathrm, xtmathrmC_mathrmnmathrmH_mathrm2nmathrm+mathrmH_mathrm2)
(mathrmC_mathrmnmathrmH_mathrm2n+2xrightarrowmathrmt^mathrm0mathrm, xtmathrmC_mathrmn !!"!! ext mathrmH_mathrm2n !!"!! ext mathrm+mathrmC_mathrmmmathrmH_mathrm2m+2mathrm(n=n !!"!! ext +m))
- Thí dụ
CH3-CH3 (xrightarrowmathrm50mathrm0^mathrm0mathrmC, xt) CH2=CH2 + H2
c. Bội phản ứng oxi hóa.
Cn
H2n+2 + (fracmathrm3n+1mathrm2)O2 → n
CO2 + n
H2O
4. Điều chế:
a. Chống thí nghiệm:
- CH3COONa + Na
OH (xrightarrowmathrmCa
O, mathrmt^mathrm0) CH4↑+ Na2CO3
- Al4C3 + 12H2O → 3CH4↑ + 4Al(OH)3
b. Trong công nghiệp:
Đi tự khí thiên nhiên, khí mỏ dầu và từ dầu mỏ.
II. ANKEN
1. định nghĩa - Đồng phân - Danh pháp
a. Khái niệm:
- Anken là hidrocacbon ko no mạch hở gồm một nối đôi trong phân tử. Gồm CTTQ là Cn
H2n (n)
- những chất C2H4, C3H6, C4H8 . . . Cn
H2n (n≥2) phù hợp thành dãy đồng đẵng của anken.
b. Đồng phân: gồm hai một số loại đồng phân
- Đồng phân cấu tạo: (Đồng phân mạch C cùng đồng phân vị trí liên kết đôi)
Thí dụ: C4H8 có tía đồng phân cấu tạo.
CH2=CH-CH2-CH3;CH3-CH=CH-CH3; CH2=C(CH3)-CH3
- Đồng phân hình học tập (cis - trans): đến anken tất cả CTCT: ab
C=Ccd.
Điều khiếu nại để xuất hiện thêm đồng phân hình học tập là: a ≠ b với c ≠ d.
c. Danh pháp:
- Danh pháp thường: tên ankan nhưng ráng đuôi an = ilen.
+ Ví dụ: C2H4 (Etilen), C3H6 (propilen)
- Danh pháp nước ngoài (tên vậy thế):
Số chỉ địa chỉ nhánh + tên nhánh + tên mạch C chính + số chỉ vị trí link đôi + en
+ Ví dụ: (oversetmathrm4mathopmathrmC,mathrmH_mathrm3mathrm-oversetmathrm3mathopmathrmC,mathrmH=oversetmathrm2mathopmathrmC,mathrmH-oversetmathrm1mathopmathrmC,mathrmH_mathrm3) (C4H8) But-2-en
(oversetmathrm1mathopmathrmC,mathrmH_mathrm2mathrm=oversetmathrm2mathopmathrmC,mathrm(CmathrmH_mathrm3mathrm)-oversetmathrm3mathopmathrmC,mathrmH_mathrm3) (C4H8) 2 - Metylprop-1-en
2. đặc thù vật lý
Ở điều kiện thường thì
- từ C2H4 → C4H8 là hóa học khí.
- từ bỏ C5H10 trở đi là hóa học lỏng hoặc chất rắn.
3. đặc điểm hóa học
a. Phản bội ứng cộng (đặc trưng)
* cộng H2: Cn
H2n+H2 (xrightarrowmathrmNi, mathrmt^mathrm0)Cn
H2n+2
CH2=CH-CH3+H2 (xrightarrowmathrmNi, mathrmt^mathrm0)CH3-CH2-CH3
* cùng Halogen: Cn
H2n + X2 → Cn
H2n
X2
CH2=CH2 + Br2 → CH2Br-CH2Br
Phản ứng anken chức năng với Br2 dùng làm nhận biết anken (dd Br2 mất màu)
* cùng HX (X: Cl, Br, OH . . .)
Thí dụ:
CH2=CH2 + HOH (xrightarrowmathrmH^mathrm+) CH3-CH2OH
CH2=CH2 + HBr (xrightarrow) CH3-CH2Br
- các anken có kết cấu phân tử ko đối xứng khi cộng HX hoàn toàn có thể cho hỗn hợp hai sản phẩm
- nguyên tắc Maccopnhicop: Trong phản ứng cùng HX vào link đôi, nguyên tử H (phần mang điện dương) chủ yếu cộng vào nguyên tử C bậc thấp rộng (có các H hơn), còn nguyên hay đội nguyên tử X (phần với điện âm) cùng vào nguyên tử C bậc cao hơn nữa (ít H hơn).
b. Làm phản ứng trùng hợp:
Điều kiện: Phân tử yêu cầu có liên kết đôi C=C.
c. Phản bội ứng oxi hóa:
- Oxi hóa trả toàn:
Cn
H2n + (fracmathrm3nmathrm2)O2(xrightarrowmathrmt^mathrm0)n
CO2 + n
H2O
- thoái hóa không trả toàn: Anken có thể làm mất màu dung dịch B2 cùng dung dịch dung dịch tím. Phản nghịch ứng này dùng làm nhận biết anken cùng hợp chất cất liên kết (pi).
4. Điều chế
a. Chống thí nghiệm:
Cn
H2n+1OH (xrightarrowmathrmH_mathrm2mathrmSmathrmO_mathrm4mathrm, 17mathrm0^mathrm0mathrmC) Cn
H2n+H2O
b. Điều chế từ ankan:
Cn
H2n+2(xrightarrowmathrmt^mathrm0mathrm, p, xt)Cn
H2n + H2
III. ANKADIEN
1. Định nghĩa - Phân nhiều loại - Danh pháp
a. Định nghĩa: Là hidrocacbon ko no mạch hở, vào phân tử cất hai liên kết C=C, có CTTQ Cn
H2n-2 (n)
- Ví dụ: CH2=C=CH2, CH2=CH-CH=CH2 . . .
b. Phân loại:
Có cha loại:
- Ankadien có hai links đôi liên tiếp.
- Ankadien gồm hai liên kết đôi biện pháp nhau bởi một liên kết đơn (ankadien liên hợp).
- Ankadien bao gồm hai links đôi biện pháp nhau trường đoản cú hai liên kết đơn trở lên.
c. Danh pháp:
Số chỉ vị trí nhánh + tên nhánh + thương hiệu anka mạch C thiết yếu + số chỉ vị trí liên kết đôi + đien.
CH2=CH-CH=CH2 (buta-1,3-đien)
2. đặc thù hóa học
a. Phản nghịch ứng cộng (H2, X2, HX)
* cùng H2:
CH2=CH-CH=CH2 + 2H2 (xrightarrowmathrmNi, mathrmt^mathrm0)CH3-CH2-CH2-CH3
* cộng brom:
Cộng 1:2
CH2=CH-CH=CH2+ Br2 (dd) (xrightarrowmathrm-8mathrm0^mathrm0mathrmC) CH2=CH-CHBr-CH2Br (spc)
Cộng 1:4
CH2=CH-CH=CH2 + Br2 (dd)(xrightarrowmathrm4mathrm0^mathrm0mathrmC)CH2Br-CH=CH-CH2Br (spc)
Cộng đồng thời vào hai liên kết đôi
CH2=CH-CH=CH2 + 2Br2 (dd) (xrightarrow) CH2Br-CHBr-CHBr-CH2Br
* cộng HX
Cộng 1:2
CH2=CH-CH=CH2 + HBr (xrightarrowmathrm-8mathrm0^mathrm0mathrmC)CH2=CH-CHBr-CH3 (spc)
Cộng 1:4
CH2=CH-CH=CH2+ HBr (xrightarrowmathrm4mathrm0^mathrm0mathrmC) CH3-CH=CH-CH2Br (spc)
b. Phản ứng trùng hợp:
VD:
(cao su buna)
c. Phản ứng oxi hóa:
- Oxi hóa hoàn toàn
2C4H6 + 11O2 (xrightarrowmathrmt^mathrm0) 8CO2 + 6H2O
- Oxi hóa không trả toàn: tương tự như anken thì ankadien có thể làm mất màu dung dịch thuốc tím. Phản bội ứng này dùng để làm nhận biết ankadien.
3. Điều chế
- Được điều chế từ ankan tương ứng bằng phản bội ứng tách H2.
CH3CH2CH2CH3(xrightarrowmathrmxt, mathrmt^mathrm0)CH2=CH-CH=CH2+2H2
CH3-CH(CH3)-CH2-CH3 (xrightarrowmathrmxt, mathrmt^mathrm0) CH2=C(CH3)-CH=CH2 +2H2
IV. ANKIN
1. Tư tưởng - Đồng phân - Danh pháp
a. Khái niệm
- Là hidrocacbon không no mạch hở trong phân tử tất cả một liên kết , có CTTQ là Cn
H2n-2 (n2).
- các chất C2H2, C3H4, C4H6 . . .Cn
H2n-2 (n2) vừa lòng thành một hàng đồng đẵng của axetilen.
b. Đồng phân
- Chỉ bao gồm đồng phân cấu tạo (đồng phân mạch C cùng đồng phân vị trí liên kết ). Ankin không có đồng phân hình học.
- Thí dụ: C4H6 gồm hai đồng phân
CH≡C-CH2-CH3; CH3-C≡C-CH3.
c. Danh pháp:
- Danh pháp thường: Tên cội ankyl + axetilen
+ VD: C2H2 (axetilen), CH≡C-CH3 (metylaxetilen)
- Danh pháp cầm thế:
Số chỉ địa chỉ nhánh + thương hiệu nhánh + tên mạch C bao gồm + số chỉ vị trí nối 3 + in
(oversetmathrm4mathopmathrmC,mathrmH_mathrm3mathrm-oversetmathrm3mathopmathrmC,mathrmH_mathrm2mathrm-oversetmathrm2mathopmathrmC,equiv oversetmathrm1mathopmathrmC,mathrmH)
But-1-in
(oversetmathrm4mathopmathrmC,mathrmH_mathrm3mathrm-oversetmathrm3mathopmathrmC,equiv oversetmathrm2mathopmathrmC,mathrm-oversetmathrm1mathopmathrmC,mathrmH_mathrm3)
But-2-in
2. đặc điểm hóa học:
a. Phản nghịch ứng cộng (H2, X2, HX, bội phản ứng đime hóa và trime hóa).
Xem thêm: Phương pháp học lý hiệu quả được áp dụng nhiều nhất, cách học tốt môn lý
- Thí dụ
+ cùng H2
CH≡CH + H2 (xrightarrowmathrmNi, mathrmt^mathrm0) CH2=CH2
CH2=CH2 + H2 (xrightarrowmathrmNi, mathrmt^mathrm0) CH3-CH3
Nếu cần sử dụng xúc tác Pd/Pb
CO3 hoặc Pd/Ba
SO4, ankin chỉ cộng một phân tử H2 sản xuất anken
CH≡CH + H2 (xrightarrowmathrmPd/Pb
CmathrmO_mathrm3mathrm, mathrmt^mathrm0) CH2=CH2
+ cùng X2
CH≡CH + Br2 (xrightarrow) CHBr=CHBr
CHBr=CHBr + Br2 (xrightarrow) CHBr2-CHBr2
+ cộng HX
CH≡CH + HCl (xrightarrow
Cmathrml_mathrm2) CH2 =CHCl
+ bội nghịch ứng đime hóa - trime hóa
2CH≡CH (xrightarrowmathrmxt, mathrmt^mathrm0) CH2=CH-C≡CH
(vinyl axetilen)
3CH≡CH (xrightarrow
b. Làm phản ứng thế bằng ion kim loại:
- Điều kiện: đề xuất có links 3 ngơi nghỉ đầu mạch.
R-C≡CH + Ag
NO3 + NH3 → R-C≡CAg↓+ NH4NO3
Phản ứng này dùng để làm nhận biết Ank-1-in
c. Phản ứng oxi hóa:
- Oxi hóa hoàn toàn:
Cn
H2n-2+ O2 → n
CO2 + (n-1)H2O
- Oxi hóa không hoàn toàn: tương tự như như anken cùng ankadien, ankin cũng có tác dụng làm mất màu hỗn hợp thuốc tím. Phản nghịch ứng này dùng làm nhận biết ankin.
3. Điều chế:
a. Chống thí nghiệm:
Ca
C2 + 2H2O → C2H2↑ + Ca(OH)2
b. Vào công nghiệp:
2CH4 (xrightarrowmathrm150mathrm0^mathrm0mathrmC) C2H2 + 3H2
V. BENZEN VÀ DÃY ĐỒNG ĐẴNG:
1. Đồng đẳng - Đồng phân - Danh pháp:
a. Đồng đẳng: hàng đồng đẵng của benzen gồm CTTQ là Cn
H2n-6.
b. Đồng phân: Đồng phân về địa điểm tương đối của những nhóm ankyl xung quanh vòng benzen (o, m, p).
- Ví dụ: C8H10
c. Danh pháp: hotline tên theo danh pháp hệ thống.
Số chỉ vị trí nhóm ankyl + tên ankyl + benzen.
- VD: C6H5CH3 (metylbenzen).
2. Tính chât hóa học:
a. Làm phản ứng thế:
* cầm cố nguyên tử H sinh sống vòng benzen
- công dụng với halogen
Cho ankyl benzen bội phản ứng với brom có bột fe thì thu được láo hợp thành phầm thế brom hầu hết vào địa chỉ ortho cùng para.
- làm phản ứng thân benzen và đồng đẳng cùng với axit HNO3 xãy ra tương tự như như phản bội ứng với halogen.
- Quy tắc ráng H sinh hoạt vòng benzen: những ankyl benzen dể thâm nhập phản ứng cụ nguyên tử H của vòng benzen rộng benzen với sự thế ưu tiên ở trong phần ortho cùng para so với nhóm ankyl.
* cầm nguyên tử H ở mạch chính
- C6H5CH3 + Br2 (xrightarrowt^0) C6H5CH2Br + HBr
b. Phản nghịch ứng cộng:
- cộng H2 và cùng Cl2.
c. Phản nghịch ứng oxi hóa:
- thoái hóa không trả toàn: Toluen có công dụng làm mất màu hỗn hợp thuốc tím còn benzen thì không. Phản bội ứng này dùng để làm nhận biết Toluen.
- bội nghịch ứng oxi hóa trả toàn:
Cn
H2n-6 + (fracmathrm3n-3mathrm2)O2 → n
CO2 + (n-3)H2O
VI. STIREN:
1. Cấu tạo: CTPT: C8H8;
CTCT:
2. đặc thù hóa học:
a. Phản nghịch ứng với dung dịch Br2. Bội phản ứng này dùng để nhận biết stiren.
b. Phản bội ứng với H2.
c. Gia nhập phản ứng trùng hòa hợp ở liên kết đôi C=C.
VII. NAPTTALEN: CTPT: C10H8.
1. CTCT:
2. Tính chất hóa học:
- thâm nhập phản ứng vậy và tham gia phản ứng cộng.
B. ANCOL- PHENOL
I. ANCOL
1. Định nghĩa - Phân loại
a. Định nghĩa
- Ancol là hầu hết hợp hóa học hữu cơ trong phân tử có nhóm OH links trực tiếp cùng với nguyên tử C no. Ví dụ: C2H5OH
- Bậc ancol là bậc của nguyên tử C liên kết trực tiếp với nhóm OH.
Thí dụ
CH3-CH2-CH2-CH2OH: ancol bậc I
CH3-CH2-CH(CH3)-OH: ancol bậc II
CH3-C(CH3)2-OH: ancol bậc III
b. Phân loại
- Ancol no, 1-1 chức, mạch hở (Cn
H2n+1OH): Ví dụ: CH3OH . . .
- Ancol ko no, 1-1 chức mạch hở: CH2=CH-CH2OH
- Ancol thơm đơn chức: C6H5CH2OH
- Ancol nhiều chức: CH2OH-CH2OH (etilen glicol),
CH2OH-CHOH-CH2OH (glixerol)
2. Đồng phân - Danh pháp
a. Đồng phân: Chỉ gồm đồng phân cấu tạo (gồm đồng phân mạch C và đồng phân địa điểm nhóm OH).
- tỉ dụ C4H10O gồm 4 đồng phân ancol
CH3-CH2-CH2-CH2OH;
CH3-CH(CH3)-CH2OH
CH3-CH2-CH(CH3)-OH;
CH3-C(CH3)2-OH
b. Danh pháp:
- Danh pháp thường: Ancol + tên nơi bắt đầu ankyl + ic
+ Ví dụ: C2H5OH (ancol etylic)
- Danh pháp vắt thế: Tên hidrocacbon tương xứng với mạch chính + số chỉ địa chỉ nhóm OH + ol
+ Ví dụ:
(oversetmathrm4mathopmathrmC,mathrmH_mathrm3oversetmathrm3mathopmathrmC,mathrmH(CmathrmH_mathrm3mathrm)oversetmathrm2mathopmathrmC,mathrmH_mathrm2oversetmathrm1mathopmathrmC,mathrmH_mathrm2mathrmOH)
(3-metylbutan-1-ol)
3. đặc thù vật lý
- Tan những trong nước do tạo được link H cùng với nước. Độ tan trong nước sút dần lúc số nguyên tử C tăng lên.
4. đặc thù hóa học
a. Phản ứng thay H của tập thể nhóm OH
* đặc thù chung của ancol
2C2H5OH + 2Na → 2C2H5ONa + H2↑
* tính chất đặc trưng của ancol đa chức tất cả hai nhóm OH liền kề
- hài hòa được Cu(OH)2 ở đk thường tạo thành thành dung dịch blue color lam. Phản ứng này dùng làm nhận biết ancol nhiều chức có hai đội OH lập tức kề.
2C3H5(OH)3 + Cu(OH)2 →
b. Làm phản ứng thay nhóm OH
* phản ứng cùng với axit vô cơ
C2H5 - OH + H-Br → C2H5Br + H2O
* bội phản ứng với ancol
2C2H5OH(xrightarrowmathrmH_mathrm2mathrmSmathrmO_mathrm4mathrm, 14mathrm0^mathrm0mathrmC)C2H5OC2H5 + H2O
- PTTQ: 2ROH(xrightarrowmathrmH_mathrm2mathrmSmathrmO_mathrm4mathrm, 14mathrm0^mathrm0mathrmC) R-O-R + H2O
c. Bội phản ứng tách bóc nước
C2H5OH (xrightarrowmathrmH_mathrm2mathrmSmathrmO_mathrm4mathrm, 17mathrm0^mathrm0mathrmC) C2H4 + H2O
- PTTQ:
Cn
H2n+1OH (xrightarrowmathrmH_mathrm2mathrmSmathrmO_mathrm4mathrm, 17mathrm0^mathrm0mathrmC) Cn
H2n+ H2O
d. Bội nghịch ứng oxi hóa:
- lão hóa không trả toàn:
+ Ancol bậc 1 lúc bị oxi hóa vì Cu
O/to cho ra thành phầm là andehit
RCH2OH + Cu
O (xrightarrowmathrmt^mathrm0) RCHO + Cu↓ + H2O
+ Ancol bậc hai khi bị oxi hóa bởi Cu
O/to cho ra sản phẩm là xeton.
R-CH(OH)-R’ + Cu
O (xrightarrowmathrmt^mathrm0) R-CO-R’ +Cu↓ + H2O
+ Ancol bậc III khó khăn bị oxi hóa.
- Oxi hóa hoàn toàn:
Cn
H2n+1OH + O2 (xrightarrowmathrmt^mathrm0) n
CO2 + (n+1)H2O
5. Điều chế:
a. Cách thức tổng hợp:
- Điều chế từ bỏ anken tương ứng:
Cn
H2n + H2O (xrightarrowmathrmH_mathrm2mathrmSmathrmO_mathrm4mathrm, mathrmt^mathrm0) Cn
H2n+1OH
- Điều chế Glixerol đi từ bỏ anken khớp ứng là CH2=CH-CH3.
b. Cách thức sinh hóa: Điều chế C2H5OH từ bỏ tinh bột.
(C6H10O5)n (xrightarrow
C6H12O6 (xrightarrowmathrmenzim) 2C2H5OH + 2CO2
II. PHENOL
1. Định nghĩa - Phân nhiều loại - Danh pháp
a. Định nghĩa: Phenol là số đông hợp hóa học hữu cơ vào phân tử có nhóm -OH link trực tiếp cùng với nguyên tử C vòng benzen.
- Ví dụ: C6H5OH (phenol) . . .
b. Phân loại:
- Phenol 1-1 chức: Phân tử có một tổ -OH phenol.
- Phenol nhiều chức: Phân tử cất hai hay những nhóm -OH phenol.
c. Danh pháp: Số chỉ vị trí nhóm thay + phenol
2. đặc thù hóa học:
a. Bội phản ứng cụ nguyên tử H của tập thể nhóm OH
- công dụng với kim loại kiềm
2C6H5OH + 2Na → 2C6H5ONa + H2↑
- chức năng với dung dịch bazơ
C6H5OH + Na
OH → C6H5ONa + H2O
b. Phản ứng nuốm H của vòng benzen: chức năng với dung dịch Brom (Phản ứng này dùng để nhận biết phenol).
C6H5OH + 3Br2 → C6H2Br3OH↓ + 3HBr
3. Điều chế: Để điều chế phenol ta bao gồm sơ đồ dùng sau:
C6H6 → C6H5Br → C6H5ONa → C6H5OH
C. ANDEHIT - XETON - AXIT CACBOXYLIC
I. ANDEHIT
1. Định nghĩa - Danh pháp
a. Định nghĩa: Andehit là hầu như hợp chất hữu nhưng phân tử bao gồm nhóm -CH=O liên kết trực tiếp cùng với nguyên tử C hoặc nguyên tử H.
- Ví dụ: HCHO, CH3CHO...
b. Danh pháp:
- Tên sửa chữa thay thế của các andehit no đơn chức mạch hở như sau:
Tên hidrocacbon no tương ứng với mạch thiết yếu + al
Ví dụ: (oversetmathrm4mathopmathrmC,mathrmH_mathrm3oversetmathrm3mathopmathrmC,mathrmH(CmathrmH_mathrm3mathrm)oversetmathrm2mathopmathrmC,mathrmH_mathrm2oversetmathrm1mathopmathrmC,mathrmHO) (3-metylbutanal)
- Tên thường của một vài anđehit: Andehit + thương hiệu axit tương ứng
Ví dụ: HCHO (andehit fomic), CH3CHO (andehit axetic) . . .
2. đặc thù hóa học
- Vừa biểu đạt tính oxi hóa, vừa trình bày tính khử
a. Tính oxi hóa: phản nghịch ứng cùng H2 (tạo thành ancol bậc I):
RCHO + H2 (xrightarrowmathrmNi, mathrmt^mathrm0) RCH2OH
b. Tính khử: tính năng với những chất oxi hóa
R-CHO +2Ag
NO3+H2O +3NH3 (xrightarrowmathrmt^mathrm0) R-COONH4+2Ag↓+2NH4NO3
R-CHO + 2Cu(OH)2+Na
OH (xrightarrowmathrmt^mathrm0) RCOONa +Cu2O↓ +3H2O
Các phản nghịch ứng trên dùng để làm nhận biết andehit.
3. Điều chế
- Để điều chế andehit ta đi từ bỏ ancol bằng phản ứng oxi hóa không hoàn toàn.
CH3CH2OH+ Cu
O(xrightarrowmathrmt^mathrm0)CH3CHO +Cu +H2O
- Đi trường đoản cú hidrocacbon.
2CH2=CH2 +O2 (xrightarrowmathrmxt, mathrmt^mathrm0) 2CH3CHO
II. XETON
1. Định nghĩa
- Là số đông hợp chất hữu nhưng lại phân tử có nhóm
link trực tiếp với nhị nguyên tử C.-Ví dụ: CH3-CO-CH3 (đimetyl xeton), CH3-CO-C6H5 (metyl phenyl xeton) . . .
2. đặc điểm hóa học
- cộng H2 sinh sản thành ancol bậc II.
R-CO-R’ + H2 (xrightarrowmathrmNi, mathrmt^mathrm0) RCH(OH)R’
CH3-CO-CH3 + H2 (xrightarrowmathrmNi, mathrmt^mathrm0)CH3CH(OH)CH3
- Xeton không thâm nhập phản ứng tráng gương.
3. Điều chế
- lão hóa không hoàn toàn ancol bậc II.
CH3CH(OH)CH3+ Cu
O (xrightarrowmathrmt^mathrm0) CH3-CO-CH3+ Cu + H2O
III. AXIT CACBOXYLIC
1. Định nghĩa - Danh pháp
a. Định nghĩa
- Là phần đa phân tử hợp hóa học hữu tuy nhiên phân tử gồm nhóm -COOH link trực tiếp cùng với nguyên tử C hoặc nguyên tử H.
- Ví dụ: HCOOH, CH3COOH, . . .
b. Danh pháp
- Tên thay thế sửa chữa của những axit cacboxylic no, 1-1 chức, mạch hở như sau:
Axit + thương hiệu hidrocacbon no tương xứng với mạch bao gồm + oic
- Ví dụ: (oversetmathrm5mathopmathrmC,mathrmH_mathrm3oversetmathrm4mathopmathrmC,mathrmH(CmathrmH_mathrm3mathrm)oversetmathrm3mathopmathrmC,mathrmH_mathrm2oversetmathrm2mathopmathrmC,mathrmH_mathrm2oversetmathrm1mathopmathrmC,mathrmOOH) (Axit-4-metylpentanoic)
2. đặc điểm vật lý
- Axit tan các trong nước do tạo được link hidro với nước cùng độ tan giảm dần lúc số nguyên tử C tăng lên.
- nhiệt độ sôi cao hơn ancol tương xứng do link hidro giữa các nguyên tử bền hơn link H giữa các phân tử ancol.
3. đặc thù hóa học
a. Tính axit: Có khá đầy đủ tính chất của một axit.
CH3COOH + Na
OH → CH3COONa + H2O2CH3COOH + Zn
O → (CH3COO)2Zn + H2O
2CH3COOH + Ca
CO3 → (CH3COO)2Ca + CO2↑ +H2O
2CH3COOH + Zn →(CH3COO)2Zn +H2↑
b. Bội phản ứng cố gắng nhóm -OH (phản ứng este hóa):
RCOOH + R’OH (oversetmathrmH^mathrm+mathrm, mathrmt^mathrm0→) RCOOR’ + H2O
CH3COOH + C2H5OH(oversetmathrmH^mathrm+mathrm, mathrmt^mathrm0→) CH3COOC2H5 + H2O
4. Điều chế axit axetic
a. Lên men giấm
C2H5OH + O2 (xrightarrowmen giấm) CH3COOH + H2O
b. Oxi hóa andehit axetic
2CH3CHO + O2 (xrightarrowmathrmxt) 2CH3COOH
c. Từ bỏ metanol
CH3OH + teo (xrightarrowmathrmt^mathrm0mathrm, xt) CH3COOH Đây là cách thức hiện đại tiếp tế axit axetic.